Tussen het aantreden van minister Ronald Plasterk (Onderwijs Cultuur en Wetenschap, PvdA) en het faillissement van de Gay Krant ontving hoofdredacteur Henk Krol veel politieke en ambtelijke hulp bij het aanvragen van subsidies. Dat blijkt uit honderden documenten over Krols subsidies in deze periode (2007-2013) die NRC ontving met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).

Zo hielp een ambtenaar, die ook bij de toekenning van subsidies betrokken was, Krol met het herschrijven van een verzoek. Betalingen bleven naar de Gay Krant gaan zonder dat over eerdere besteding van subsidie deugdelijke eindrapportage was geleverd. En het was geen bezwaar dat hij, na aandringen, facturen inleverde die afkomstig waren van een van zijn eigen bedrijven.

In totaal kende het ministerie van OCW 332.033 euro toe aan een aan de Gay Krant gelieerde stichting. Na onderzoek van het ministerie is de goedkeurende accountantsverklaring voor de besteding van ruim twee ton daarvan ingetrokken. Het ministerie wil dat geld terug. Komende week bepaalt de civiele rechtbank in Den Bosch of Krol daarvoor persoonlijk aansprakelijk is.

Krol bevestigt hulp van overheid

Krol bevestigt in een reactie dat hij “leunde op hulp van het ministerie”. “Ik was blij dat de overheid na al die jaren eindelijk onze strijd wilde steunen. Al was die bijdrage nog vrij beperkt.” Krol is nu de voorman van de ouderenpartij 50Plus. Hij was sinds 1980 hoofdredacteur en eigenaar van de Gay Krant en een aantal verwante bedrijven. Die gingen in 2013 failliet, ondanks de subsidies die hij ontving – behalve van het ministerie ook van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Volgens de Leidse hoogleraar subsidierecht Willemien den Ouden is de manier waarop Krol door het ministerie gesubsidieerd werd opmerkelijk, maar “niet onrechtmatig”:

De geldstromen naar Krol lijken niet via een wettelijke subsidieregeling, met strenge regels, te zijn gekomen, maar uit een speciaal potje van het ministerie. Den Ouden:

“Zeker bij subsidies op basis van de begroting en bij incidentele subsidies is er speelruimte: er gelden niet veel wettelijke regels. De wet staat dit soort subsidies nog uitdrukkelijk toe.”

Deskundigen verbaasd over gebrekkige controle

Henk Addink, professor aan de universiteit in Utrecht en gespecialiseerd in good governance, verbaast zich vooral over de gebrekkige controle op het ministerie:

“Dit is een typisch voorbeeld waar de politieke prioriteit bepaalt hoe er met een subsidieaanvraag wordt omgegaan. Minister en ambtenaren mogen niet vooringenomen zijn, maar moeten op een objectieve manier naar subsidievoorstellen kijken. De verantwoording is hier nooit serieus genomen.”

Ronald Plasterk, inmiddels minister van Binnenlandse Zaken, verwijst naar zijn oude ministerie voor een reactie. Een OCW-woordvoerder bevestigt dat soms een ambtenaar “zowel de contacten met partners in het veld onderhoudt als subsidieaanvragen inhoudelijk beoordeelt. Zoals in dit geval.” Het ministerie kan niet zeggen of de klantvriendelijkheid in het meedenken over de subsidies aan de aan Krol gelieerde bedrijven gebruikelijk of ongebruikelijk is.

Lees vanmiddag in NRC Handelsblad meer over hoe Krol zijn subsidies kreeg.

Lees verder op nrc.nl…